Ξεκλειδώνοντας το μηχανισμό της συγκέντρωσης

Έχετε παρατηρήσει ότι σε κρίσιμες στιγμές που χρειάζεται να παραμένουμε συγκεντρωμένοι η προσοχή μας διασπάται από είτε από εξωτερικά ηχητικά και οπτικά ερεθίσματα (π.χ. από τον ήχο ενός ρολογιού) ή ακόμα και από εσωτερικές σκέψεις, του τύπου «πόση ώρα έχω ακόμη;», ή «θα προλάβω να τελειώσω το διαγώνισμα;». Εστιάζοντας στο «μηχανισμό» της συγκέντρωσης, ο Johnothan Schooler, καθηγητής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας και οι συνεργάτες του πραγματοποίησαν ένα ενδιαφέρον πείραμα με τα ακόλουθα, εντυπωσιακά, συμπεράσματα…

Αν κάποιος μας ρώταγε πότε είναι σημαντικό να συγκεντρωνόμαστε, η απάντηση θα ήταν: όταν αξιολογούμαστε ή όταν πρέπει να θυμόμαστε προθεσμίες που σχετίζονται με το επάγγελμά μας, το σχολείο κτλ. Κι όμως, σε αυτές τις τόσο σημαντικές στιγμές, συνήθως το μυαλό μας διασπάται, είτε από εξωτερικά ηχητικά και οπτικά ερεθίσματα (π.χ. από τον ήχο ενός ρολογιού) ή ακόμα και από εσωτερικές σκέψεις, του τύπου «πόση ώρα έχω ακόμη;», ή «θα προλάβω να τελειώσω το διαγώνισμα;».

Εστιάζοντας στο «μηχανισμό» της συγκέντρωσης, ο Johnothan Schooler, καθηγητής Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας και οι συνεργάτες του, διερεύνησαν τη δυνατότητα εκπαίδευσης, ώστε η προσοχή μας να μη διασπάται, αλλά να μένει εστιασμένη στο «εδώ και τώρα». Πραγματοποίησε ένα πείραμα στο οποίο συμμετείχαν 48 – τυχαία επιλεγμένοι – προπτυχιακοί φοιτητές, οι οποίοι χωρίστηκαν σε δύο ομάδες. Και οι δύο ομάδες συναντιόντουσαν 4 φορές την εβδομάδα, για 45 λεπτά τη φορά, επί 2 εβδομάδες. Οι συμμετέχοντες στην πρώτη ομάδα εκπαιδεύτηκαν στο να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή σε αισθητηριακές εμπειρίες (π.χ. τον ήχο της αναπνοής τους), αλλά και στο να μπορούν να διαχωρίζουν και να διαφοροποιούν τις απλές σκέψεις που υπάρχουν στο μυαλό μας π.χ «αύριο έχω διαγώνισμα», από τις σκέψεις που από απλές εξελίσσονται σε σκέψεις με άκρως συναισθηματικό υπόβαθρο π.χ «ανησυχώ μήπως αποτύχω αύριο στο διαγώνισμα της ιστορίας». Αυτό που στην ουσία εκπαιδεύτηκαν να κάνουν είναι στο να επαναπροσδιορίζουν το περιεχόμενο των παραπάνω σκέψεων ως απλών νοητικών προβολών και όχι ως κάτι που έχει σημαντική επίδραση στην ψυχολογική τους κατάσταση. Εκπαιδεύτηκαν επίσης και σε τεχνικές «ξεκούρασης» του μυαλού τους. Η δεύτερη ομάδα εκπαιδεύτηκε σε κάτι τελείως διαφορετικό: στη σημασία και τα πλεονεκτήματα της υγιεινής διατροφής. Τα αποτελέσματα ήταν αξιοσημείωτα ξεκάθαρα: οι συμμετέχοντες στην πρώτη ομάδα βελτίωσαν την επίδοσή τους σε τεστ αξιολόγησης σχετικό με την κατανόηση κειμένου κατά 16%, τεστ που απαιτούσε καλή συγκέντρωση προσοχής. Δεν συνέβη όμως το ίδιο και για τους συμμετέχοντες της δεύτερης κατηγορίας…

Σύμφωνα με τον Schooler και τους υπόλοιπους ερευνητές, τα παραπάνω ευρήματα συμφωνούν με αυτά αντίστοιχων ερευνών στα πλαίσια της νευροφυσιολογίας που υποστηρίζουν ότι η εκπαίδευση της εστίασης της προσοχής μας στο «εδώ και τώρα» εμποδίζει την ενεργοποίηση της περιοχής του εγκεφάλου που προκαλεί διάσπαση προσοχής. Προς ακόμα μεγαλύτερη ενίσχυση των παραπάνω ευρημάτων, τα ίδια αποτελέσματα έχουν παρατηρηθεί και σε αυτούς που κάνουν διαλογισμό για πολλά χρόνια. Οι μελετητές καταλήγουν υποστηρίζοντας τη θετική συσχέτιση μεταξύ καλής συγκέντρωσης προσοχής και αύξησης του νοητικού δυναμικού – της ευφυΐας. Ας το σκεφτούμε αυτό την επόμενη φορά που θα νιώσουμε πιεσμένοι  και αγχωμένοι….

Πηγή: http://ideas.time.com/2013/03/27/can-mindfulness-help-you-focus/

Επιμέλεια άρθρου:
Γράφει η Ανθή Κοκκώνη, Ειδική Παιδαγωγός Υπεύθυνη του Κέντρου Λόγου και Μάθησης «Λεξιμάθεια»

Related posts

Leave a Reply