Ο θυμός είναι ένα αρκετά έντονο συναίσθημα, το οποίο συχνά μας οδηγεί σε ξεσπάσματα, με απρόβλεπτες συχνά συνέπειες. Είναι επομένως σημαντικό από την παιδική μας ηλικία να μάθουμε να διαχειριζόμαστε το θυμό μας και να βρίσκουμε εναλλακτικές λύσεις για να τον εκφράζουμε κι έτσι να μη «μένουμε θυμωμένοι». Ο πρωταρχικός σκοπός είναι να ελέγχουμε εμείς τον θυμό μας και όχι ο θυμός εμάς. Ας δούμε πώς…

Ο θυμός είναι ένα βασικό ανθρώπινο συναίσθημα, απόλυτα φυσιολογικό τόσο για τους ενήλικες όσο και για τα παιδιά. Συνήθως, ο θυμός είναι επακόλουθο ενός συγκεκριμένου γεγονότος και συνδέεται με καταστάσεις όπου νιώθουμε αδικημένοι, προσβεβλημένοι, δυσαρεστημένοι, αγχωμένοι ή που νομίζουμε ότι απειλείται η αυτοεκτίμηση μας. Πρόκειται για ένα αρκετά έντονο συναίσθημα, το οποίο συχνά μας οδηγεί σε ξεσπάσματα με απρόβλεπετες συνέπειες. Είναι επομένως σημαντικό από την παιδική μας ηλικία να μάθουμε να διαχειριζόμαστε το θυμό μας και να βρίσκουμε εναλλακτικές λύσεις για να τον εκφράζουμε κι έτσι να μη «μένουμε θυμωμένοι». Ο πρωταρχικός σκοπός είναι να ελέγχουμε εμείς τον θυμό μας και όχι ο θυμός εμάς.

Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε μάθει να εκδηλώνουμε τον θυμό μας ως εξής:

• Είτε μετατοπίζουμε τον θυμό μας σε ένα άλλο πρόσωπο ή αντικείμενο που δεν είναι η πραγματική αιτία του θυμού μας, αλλά είναι σίγουρα πιο ασφαλές
• Είτε τον καταπιέζουμε γιατί έχουμε μάθει ότι είναι κακό να δείχνουμε τον θυμό μας.
• Είτε ξεσπάμε με λεκτική ή/και σωματική επίθεση. Αυτό μπορεί να οδηγεί βραχυπρόθεσμα σε απελευθέρωση της έντασης, αλλά μακροπρόθεσμα έχει αρνητικές συνέπειες τόσο στις διαπροσωπικές σχέσεις όσο και στο ίδιο το άτομο (προβλήματα υγείας, χαμηλή αυτοεκτίμηση).

Προκειμένου να μάθουμε στα παιδιά να διαχειρίζονται αποτελεσματικά τον θυμό τους, μπορούμε να δοκιμάσουμε τις παρακάτω τεχνικές:

1. Ηρεμούμε με μια χαλαρωτική τεχνική. Παίρνουμε μια βαθιά ανάσα, την κρατάμε μετρώντας ως το 6, την αφήνουμε καθώς μετράμε ως το 6. Επαναλαμβάνουμε αρκετές φορές.

2. Κλείνουμε τα μάτια και μετράμε από το 1 ως το 10 κανονικά ή/και αντίστροφα. Ή μετράμε αντίστροφα από το 100 ανά 3. Έτσι είναι δύσκολο να μείνουμε θυμωμένοι όταν συγκεντρωνόμαστε σε μια από τις παραπάνω εργασίες.

3. Σκεφτόμαστε θετικές λέξεις όπως: «ήρεμος», «ανοιχτόμυαλος», «γαλήνιος», «ευτυχισμένος»…

4. Κλείνουμε τα μάτια και φανταζόμαστε τον εαυτό μας σε ένα μέρος όπου νιώθει ήρεμος. Παρατηρούμε τις λεπτομέρειες αυτού του χώρου και σκεφτόμαστε πόσο μας αρέσει να βρισκόμαστε εκεί. Εάν υπάρχει η δυνατότητα, πηγαίνουμε μια βόλτα σε ένα αγαπημένο μας μέρος.

5. Ακούμε την αγαπημένη μας μουσική για λίγη ώρα.

6. Σκεφτόμαστε ένα αστείο περιστατικό, ΧΑΜΟΓΕΛΑΜΕ! Είναι δύσκολο να μείνουμε θυμωμένοι όταν χαμογελάμε!

7. Γράφουμε ή ζωγραφίζουμε τα συναισθήματα μας

8. Κάνουμε κάποιου είδους άσκησης, όπως έναν περίπατο ή τρέξιμο, καθώς η φυσική δραστηριότητα βοηθάει τον οργανισμό να ηρεμήσει.

9. Συζητάμε με δικούς μας ανθρώπους (γονείς, φίλους) ότι μας προβληματίζει. Αυτοί θα μας ακούσουν με προσοχή και θα μας συμβουλεύσουν με αγάπη.

10. Προσπαθούμε να κατανοήσουμε το πρόβλημα από την πλευρά του άλλου ατόμου. Έτσι μία πρώτη ερώτηση που θα μπορούσαμε να κάνουμε στον εαυτό μας είναι «πώς θα νιώθαμε αν ήμασταν εμείς στη θέση του άλλου;

Και να θυμόμαστε πάντα ότι κανένας δεν μπορεί να μας «κάνει» να νιώθουμε θυμό. Εμείς ελέγχουμε το πώς θα αντιδράσουμε σε μια δεδομένη κατάσταση.

Πηγές:
– Winebrenner, S. (1996). Teaching kids with learning difficulties in the regular classroom. Free Spirit Publishing Inc
– Μακρή-Μπότσαρη, Ε. (2007). Τρόποι έκφρασης και στρατηγικές διαχείρισης θυμού. Στο: Θέματα διαχείρισης προβλημάτων σχολικής τάξης, τόμος Α’. Παιδαγωγικό Ινστιτούτο.

Επιμέλεια άρθρου:
Γράφει: Λία Πεϋρέτ, Ειδική Παιδαγωγός, Επιστημονική Συνεργάτης Κέντρου Λόγουσης «Λεξιμάθεια»