«Έχασα το μολύβι μου», «Ξέχασα τη φωτοτυπία κάτω από το θρανίο», «Μάλλον θα είναι στο σχολείο το βιβλίο μου», «ωχ! Πού είναι η μπλούζα μου;» Σας θυμίζουν κάτι αυτές οι φράσεις; Πρόκειται για φράσεις που πολύ συχνά ακούγονται από μια μεγάλη μερίδα του μαθητικού πληθυσμού. Συνήθως η πρώτη αντίδραση των γονέων είναι να αγχωθούν περαιτέρω και να προσπαθήσουν να «λύσουν» το πρόβλημα επιτόπου παρέχοντας στα παιδιά τους όσα τους λείπουν, προκειμένου να πάνε καθόλα προετοιμασμένα την επόμενη μέρα στο σχολείο. Γίνεται όμως εύκολα αντιληπτό ότι οι λύσεις αυτού του είδους είναι επιφανειακές και καθόλου δεν βοηθούν το παιδί να οργανωθεί ουσιαστικά! Κι όμως, η δεξιότητα της οργάνωσης μπορεί να καλλιεργηθεί στα παιδιά μας, έτσι ώστε να αυτονομηθούν και να ανεξαρτητοποιηθούν, ανάλογα πάντα με την ηλικία τους και τα αναπτυξιακά τους ορόσημα.

1^η βοήθεια: Ξεκινήστε να «χτίζετε» την υπευθυνότητα από νωρίς

Μπορείτε να ξεκινήσετε από την προσχολική ακόμη ηλικία απαριθμώντας με το παιδί σας πόσα πράγματα παίρνετε μαζί σας όταν πηγαίνετε κάπου. Στη συνέχεια, φεύγοντας από εκεί, να επαληθεύετε από κοινού αν τα πήρατε όλα. Έτσι, και ενισχύετε τη μνήμη του παιδιού σας και αυξάνεται το αίσθημα ευθύνης. Αν δε το επιβραβεύετε άμεσα, τότε χτίζετε και την αυτοεκτίμησή του. Σταδιακά, μπορείτε να αυξάνετε τη δυσκολία.

2^η βοήθεια: Μιλάτε ήρεμα χωρίς ένταση και πείτε

«Θέλεις να ψάξεις; Είμαι σίγουρη ότι θα το βρεις». Με λίγα λόγια, ενθαρρύνετε τα παιδιά να ψάξουν τα ίδια. Μπορείτε να τα καθοδηγήσετε προς το μέρος όπου μπορεί να βρίσκεται το χαμένο αντικείμενο (π.χ. τα γυαλάκια της κολύμβησης στα αποδυτήρια), αλλά αφήστε να ψάξουν μόνα τους. Σε καμία περίπτωση μην αντικαθιστάτε όσα χάνουν τα παιδιά, παρά μόνο τα απαραίτητα. Θυμηθείτε πως είναι αδύνατο να θυμούνται τα πάντα, ιδιαίτερα όταν είναι πολύ δραστήρια, για αυτό μην ανεβάζετε πολύ ψηλά τον πήχη των απαιτήσεων.

3^η βοήθεια: Αποφεύγετε τις ταμπέλες…βλάπτουν σοβαρά την ψυχική υγεία

Χαρακτηρίζοντας το παιδί σας «ανεύθυνο» ή «ξεχασιάρη» ή «αφηρημένο» ουσιαστικά του δίνετε μία ταμπέλα την οποία αργότερα αυτό θα επιβεβαιώσει. Πρόκειται για ένα είδος ”αυτοεκπληρούμενης προφητείας”. Κάνοντας δηλαδή μια αρνητική σκέψη για το παιδί μας και το μέλλον του, αυτό αποδέχεται το συγκεκριμένο σενάριο και ασυναίσθητα κάνει τα πάντα για να το επιβεβαιώσει. Τα παιδιά μας, όμως, δεν γεννιούνται αφηρημένα, αλλά γίνονται και συμπεριφέρονται κατ’ αυτόν τον τρόπο όταν οι συνθήκες το επιτρέπουν.  Το αντίθετο της αυτοεκπληρούμενης προφητείας είναι η θετική σκέψη, η οποία προετοιμάζει τα παιδιά μας για μελλοντικές επιτυχίες!

4^η βοήθεια: Όλα δια του παραδείγματος

Μπορείτε για παράδειγμα να πείτε «Χμμμ… για να δω, πήρα όλα όσα χρειαζόμουν πριν φύγω; Κλειδιά, μπουφάν, τσάντα, ομπρέλα». Ή να πείτε «Εδώ βάζω τα κλειδιά μου, για να μην τα ξεχνάω. Εσύ πού θα μπορούσες να βάζεις τα βιβλία σου για να μην τα ψάχνεις κάθε μέρα;» Έτσι, καθοδηγείτε το παιδί σας πώς θα θέλατε να σκέφτεται για να οργανώνεται, χωρίς να του κάνετε το γνωστό «κήρυγμα».

5^η βοήθεια: Ο επιμένων νικά!

Η καλή οργάνωση χρειάζεται εξάσκηση και υπομονή. Έτσι,  με αυτόν τον τρόπο πετυχαίνουμε να έχουμε πιο ήρεμα παιδιά, με περισσότερη αυτοπεποίθηση και πιο χαρούμενα. Προοδευτικά, θα καταφέρουν να αντιμετωπίσουν μεγαλύτερες προκλήσεις και να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους!

Γράφει η Δέσποινα Δοντά, Ειδική Παιδαγωγός, Επιστημονική συνεργάτης

του Πρότυπου Κέντρου Λόγου και Μάθησης “λεξιμάθεια”